Επίκαιρο ρεπορτάζ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ επισημαίνει ότι εκτός από την αντίδραση της ΠΟΜΙΔΑ, οι αντιδράσεις της ΚΕΔΕ αλλά και οι ελάχιστες αιτήσεις των ιδιοκτητών ακινήτων σε ζώνες περιαστικού πρασίνου, φέρνουν αλλαγές στην εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων ο οποίος δημοσιεύτηκε πέρυσι.
Της Δήμητρας Τριανταφύλλου από την Καθημερινή
Αναβρασμός επικρατεί στους κολπους της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας μετά την εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος στις 15/3 υπενθυμίζοντας τις υποχρεώσεις δήμων και ιδιοκτητών ακινήτων να εφαρμόσουν τον «Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων».
Ο κανονισμός, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Μάιο σε ΦΕΚ, έπειτα από ΚΥΑ των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, αφορά κτίρια τα οποία βρίσκονται μέσα ή σε ακτίνα 300 μέτρων από δάση, δασικές, αναδασωτέες και χορτολιβαδικές εκτάσεις καθώς και μέσα σε πάρκα ή άλση. Σύμφωνα με τον κανονισμό, προβλέπεται μια σειρά από αλλαγές στις οποίες πρέπει να προχωρήσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων, με τους δήμους να αναλαμβάνουν ρόλο συντονιστή και ελεγκτή.
Παράλληλα, οι ΟΤΑ πρέπει να εκπονήσουν δική τους Τεχνική Εκθεση η οποία θα ορίζει τη διαμόρφωση άκαυστης ζώνης και τυχόν διαβάθμιση αυτής περιμετρικά των ορίων ενός οικισμού πρασίνου. «Εμείς συστήσαμε πριν από λίγο καιρό την τριμελή επιτροπή ελέγχου, που προβλέπει ο κανονισμός, και πριν από 15 ημέρες ενημερώσαμε και τους δημότες μας για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν. Μέχρι στιγμής δεν μας έχει έρθει ούτε μία δήλωση. Και μιλάμε για δήμο όπου το 1/3 των οικιών βρίσκονται μέσα στο πράσινο. Πρόκειται για τουλάχιστον 5.000 σπίτια».
Ο Ηλίας Αποστολόπουλος, δήμαρχος Παπάγου-Χολαργού και μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή σε πολλούς από τους δήμους της Ελλάδας, όπου η ανάγκη εφαρμογής του κανονισμού κρίνεται σημαντική λίγο πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.
Σύμφωνα με τα μέλη της ΚΕΔΕ, δήμοι και ιδιοκτήτες ακινήτων ενημερώθηκαν στο παρά πέντε για τον τρόπο που πρέπει να γίνουν οι πολλές αλλαγές και οι διαδικασίες δήλωσής τους, σε πολύ σφιχτό χρονικό πλαίσιο. Το ΥΠΕΝ με τη σειρά του υπενθυμίζει πως ο κανονισμός δημοσιεύθηκε πέρυσι τον Μάιο και έδινε ήδη από τότε περιθώριο ενός χρόνου για τις απαιτούμενες αλλαγές.
Μέτρα πυρασφάλειας ή πρόστιμα
Τι περιλαμβάνει όμως ο κανονισμός; Οσον αφορά στους ιδιοκτήτες, αυτοί πρέπει να συντάξουν καταρχάς ένα Εντυπο Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και να προσκομίσουν μια Τεχνική Εκθεση από «αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα». Σε συνέχεια της έκθεσης οι ιδιοκτήτες πρέπει να υποβάλουν δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας.
Στην ουσία, τα μέτρα που πρέπει να λάβουν –διαφορετικά θα έρχονται αντιμέτωποι με πρόστιμα– είναι πολλά και εξειδικευμένα. Περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων δημιουργία προσβάσεων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο κτίριο, χρήση αντιπυρικών υλικών σε στέγες, πέργκολες και κουφώματα κ.ά.
Με τη σειρά τους, οι δήμοι οφείλουν να συγκροτήσουν τριμελή επιτροπή, από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν υπάλληλο της Πολιτικής Προστασίας του δήμου για τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου (1/5- 31/10).
Αδυναμία δηλώνουν οι δήμοι
ΚΕΔΕ: Οι δήμοι δεν μπορούν να αναλάβουν την πυροπροστασία ακινήτων στα δάση
Σύμφωνα όμως με την ΚΕΔΕ, πολλοί δήμοι δεν διαθέτουν καν τμήμα Πολιτικής Προστασίας, ούτε δασολόγο, γεωπόνο ή και μηχανικό, λόγω της χρόνιας υποστελέχωσής τους. Οι δήμαρχοι τονίζουν ακόμα πως από τη στιγμή που θεσπίστηκε ο κανονισμός, πολίτες αλλά και δήμοι δεν ενημερώθηκαν οργανωμένα για τον τρόπο που θα γίνονται τόσο οι γραφειοκρατικές διαδικασίες της δήλωσης όσο και οι συνεχείς έλεγχοι που προβλέπονται.
Το αποτέλεσμα είναι η ΚΕΔΕ να σημειώνει σε ανακοίνωσή της πως «αδυνατούν να αναλάβουν οι δήμοι την αρμοδιότητα και την ευθύνη εφαρμογής του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων».
Οι ελάχιστες δηλώσεις των πολιτών έφεραν παρατάσεις και αλλαγές
Στον Δήμο Πεντέλης, το 70% των σπιτιών βρίσκονται μέσα στη ζώνη που απαιτεί μέτρα πυροπροστασίας από τους πολίτες. Σύμφωνα με πηγή της «Κ» με καλή εικόνα του δήμου, από τα περίπου 10.000 σπίτια που οι ιδιοκτήτες τους πρέπει να προχωρήσουν σε μελέτη και αλλαγές, μόνο μια δήλωση έχει υποβληθεί στον δήμο ως τώρα.
Ούτε μία αίτηση δεν έχει φθάσει και στον μεγάλο Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής και αντιπρόεδρο Α’ στην ΚΕΔΕ, Γρηγόρη Κωνσταντέλλο. Στον δε Δήμο Αμπελοκήπων- Μενεμένης στη Θεσσαλονίκη, όπου καθήκοντα δημάρχου ασκεί ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, κανένας πολίτης δεν έχει προχωρήσει στη σύνταξη τεχνικής έκθεσης.
Πυροπροστασία: Υποχρεωτική η έκθεση επικινδυνότητας – Ποια ακίνητα αφορά
Καθώς η αρχική καταληκτική ημερομηνία ήταν στις 30 Μαρτίου, το ΥΠΕΝ μετά την πρώτη παράταση των 15 ημερών, προχθές ανακοίνωσε πως η νέα προθεσμία για τη σύνταξη της έκθεσης είναι η 10η Μαΐου και για τη δήλωση της εφαρμογής των μέτρων η 10η Ιουνίου.
Με τη σειρά τους, οι ΟΤΑ πρέπει να ολοκληρώσουν το Εντυπο Αξιολόγησης της Επικινδυνότητας από τους πολίτες αλλά και τη δική τους Τεχνική Εκθεση για τις περιμετρικές ζώνες προστασίας έως τις 26/5.
Σημειώνεται ότι ΥΠΕΝ προχώρησε και σε περικοπή των αρχικών αναλυτικών προδιαγραφών που ορίζει ο κανονισμός. Ετσι, την αντιπυρική περίοδο του 2024, στα υφιστάμενα κτίρια στις περιοχές περιαστικού πρασίνου θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας, δηλαδή: κλαδέματα, εξασφάλιση καθαρής από καύσιμες ύλες πρόσβασης στο ακίνητο, τακτικός καθαρισμός οικοπέδου, καθαρισμός στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες ενώ δεν απαιτούνται από φέτος οι πιο βαριές κατασκευές προστασίας που περιγράφονται στον κανονισμό (φράχτες κ.τ.λ.).
Γραφειοκρατία και στα μέτρα πυροπροστασίας για τους ιδιοκτήτες ακινήτων
Από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων απαιτείται από φέτος η ολοκλήρωση του σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης, δηλαδή μιας λίστας ελέγχου και ενεργειών που θα αυξήσει τον βαθμό ετοιμότητας σε περίπτωση συμβάντος πυρκαγιάς.
Οσον αφορά στη σύσταση των τριμελών επιτροπών ελέγχου και στις ελλείψεις προσωπικού που αναφέρει η ΚΕΔΕ και που το ΥΠΕΝ φαίνεται να αναγνωρίζει ως πρόβλημα σε πολλούς δήμους της χώρας, μετά τα πολλά νέα ερωτήματα που κατατέθηκαν στα συναρμόδια υπουργεία, θα ακολουθήσει στις αμέσως επόμενες ημέρες νέα σχετική, διευκρινιστική εγκύκλιος για το πώς θα σχηματιστούν τελικά αυτές.
ΚΕΔΕ: Προς τη σωστή κατεύθυνση ο κανονισμός αλλά θέλει χρόνο
Το Δ.Σ. της ΚΕΔΕ ξεκαθαρίζει πως επί της ουσίας, ο κανονισμός είναι ένα θετικό γεγονός που δηλώνει προσπάθεια συστηματοποίησης του ελέγχου των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών.
Παρ’ όλα αυτά, όπως σημειώνει ο κ. Κωνσταντέλλος: «Οι δήμοι δεν έχουμε ούτε τους οικονομικούς ούτε τους ανθρώπινους πόρους για να εκπληρώσουμε αυτή την αρμοδιότητα. Επρεπε να έχει προηγηθεί μια σωστή καμπάνια ενημέρωσης».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Λάζαρο Κυρίζογλου, πρέπει να δοθεί ένας χρόνος παράτασης της εφαρμογής του κανονισμού, έτσι ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα πολίτες και δήμοι. Για τους τελευταίους ειδικότερα, ο κ. Κυριζόγλου σημειώνει ότι πρέπει να τους δοθεί και ένα γενναίο κονδύλι έτσι ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν τα προβλεπόμενα του κανονισμού. Αν υπάρξει επιμονή να γίνουν όλα στους χρόνους που έχει θέσει το ΥΠΕΝ, η ΚΕΔΕ προειδοποιεί με προσφυγή στο ΣΤΕ.
Από τον Μάρτιο οι πυρκαγιές – Σε συναγερμό οι Αρχές, οι προβλέψεις των πυρομετεωρολόγων
«Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει καν η πλατφόρμα για να καταχωρήσουμε τις τεχνικές εκθέσεις, ενώ δεν έχει ακόμα οριστεί ποιος θα είναι αυτός ο “ειδικός επιστήμονας” που θα αναλαμβάνει τη μελέτη» σημειώνει ο δήμαρχος Παπάγου-Χολαργού. Οπως συμπληρώνει, μόνο το κόστος της σύνταξης της τεχνικής έκθεσης ανέρχεται τουλάχιστον στα 500 ευρώ, ποσό που δεν είχαν υπολογίσει σε αυτή τη φάση οι ιδιοκτήτες ακινήτων.
Σύμφωνα πάντως με το ρεπορτάζ της «Κ», το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει ήδη παραδώσει στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας τη ψηφιακή πλατφόρμα που θα χρησιμοποιούν οι δήμοι για να καταχωρούν τις τεχνικές μελέτες των πολιτών αλλά και τις δικές τους εκθέσεις για τις ζώνες πυροπροστασίας.
Αντιδράσεις και από τους ιδιοκτήτες
Τέλος, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) κάνει λόγο για περίπλοκες αλλαγές (όπως περιγράφονται στον αρχικό κανονισμό), πολλές από τις οποίες δεν είναι εφαρμόσιμες αφού κρίνονται και γραφειοκρατικές και δαπανηρές – όπως ανέγερση υψηλών συμπαγών μανδροτοίχων, αντικατάσταση των εξωτερικών θερμομονώσεων και κουφωμάτων με πυρίμαχα υλικά κ.τ.λ.
Μιλώντας στην «Κ» ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, σημειώνει πως εκτός από την ανεπαρκή καθοδήγηση των πολιτών, προβληματισμός υπάρχει και για τον τρόπο που θα γίνονται οι έλεγχοι και αν αυτοί θα είναι απόλυτα διαφανείς.
Οπως σημειώνει: «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο καθένας πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να προστατέψει την οικία του και μαζί και το περιβάλλον αλλά δεν γίνεται όλα αυτά να υλοποιηθούν μέσα σε ελάχιστο χρόνο χωρίς να έχει καν προηγηθεί συζήτηση για όσα είναι εφαρμόσιμα».